San Salvatorkerk (Groningen)
San Salvatorkerk | ||||
---|---|---|---|---|
De westzijde van de San Salvatorkerk (2010)
| ||||
Plaats | Hora Siccamasingel, Groningen | |||
Gewijd aan | San Salvator | |||
Coördinaten | 53° 12′ NB, 6° 35′ OL | |||
Gebouwd in | 1951–1962 | |||
Uitbreiding(en) | 1962 | |||
Begraafplaats | nee | |||
Monumentale status | Gemeentelijk monument | |||
Architectuur | ||||
Architect(en) | Cees Pouderoyen | |||
Stijlperiode | Bossche School | |||
Toren | niet gerealiseerd | |||
Afbeeldingen | ||||
Apsis met motieven in vroegchristelijke stijl van Lambert Simon. In het midden Christus als Salvator Mundi (heilbrenger) met vier heilsgetuigen: Mozes en Elia(s) uit het Oude Testament en Simon en Johannes uit het Nieuwe Testament.
| ||||
|
De San Salvatorkerk is de enig overgebleven katholieke kerk in het zuiden van de stad Groningen. Het kerkgebouw, gebouwd in twee fases tussen 1951 en 1962, is ontworpen door de Nijmeegse architect Cornelis Pouderoyen. Oorspronkelijk voorzag het ontwerp ook in een toren, maar die is wegens geldgebrek nimmer gerealiseerd. De kerk staat op de hoek van de Hora Siccamasingel en de Van Iddekingeweg op de grens van de wijken Helpman en de Wijert. Het gebouw is een gemeentelijk monument en is sinds 2017 in gebruik bij de toen gevormde Hildegardparochie.
Parochie
[bewerken | brontekst bewerken]Voor de Tweede Wereldoorlog hoorde het zuiden van de stad, dat toen alleen nog maar het voormalige dorp Helpman omvatte, bij de Jozefparochie, met de huidige kathedraal als parochiekerk. Tijdens de oorlog kwam het openbaar vervoer grotendeels stil te liggen, waardoor de katholieken in Helpman tijdelijk kerkten in de kapel van het toenmalige RKZ aan de Verlengde Hereweg. Toen direct na de oorlog de stad met name aan de zuidkant ging uitbreiden lag een eigen parochie voor de hand. De naam, San Salvator, werd mede gekozen als verwijzing naar Helpman, een bewoner van het oude dorp werd wel aangeduid als Helper, San Salvator werd geduid als Grote Helper. Toen de kerk gebouwd werd, moest de wijk De Wijert nog worden aangelegd. Ten westen van de kerk bevonden zich, tijdens de kerkwijding die de aartsbisschop-coadjutor van het aartsbisdom Utrecht, Bernardus Alfrink in 1952 verrichtte, nog uitsluitend weilanden.[1]
Kerk
[bewerken | brontekst bewerken]De kerk is een ontwerp van Cees Pouderoyen. Zijn ontwerp, in de stijl van de Bossche school, greep terug naar de vroeg christelijke Basilica. Een strak driebeukig gebouw met verhoogd middenschip met een halfronde apsis. In de tweede fase werd het schip verlengd, waarbij aan de noordzijde een achthoekige doopkapel werd geplaatst.
De koepel van de apsis is versierd met een grote afbeelding van Christus de verlosser, geschilderd door de Utrechtse kunstschilder Lambert Simon.
Bij de uitbreiding van de kerk, in 1962, was Groningen inmiddels een eigen bisdom. De uitgebouwde kerk – die nu midden in een woonwijk lag – werd daarom gewijd door de bisschop van Groningen Petrus Nierman.
-
Interieur vanaf de galerij
-
Doopkapel met doopvont
-
Zijkapel
-
Het orgel van Jos Vermeulen (uit Alkmaar) uit 1957
-
De zuidelijke ingang in 2011
Nieuwe parochie
[bewerken | brontekst bewerken]Op het moment dat de kerk werd ingewijd was er nog sprake van een sterke toename van het aantal katholieken in Groningen. Een aantal jaar later werd in de aangrenzende wijk Corpus den Hoorn de Mariakerk ingewijd. De aan de Salvatorkerk gelieerde lagere school werd in 1965 nog gesplitst waarna in Coendersborg de naar paus Johannes XXIII vernoemde Roncallischool werd geopend. Kort daarna keerde het tij. De Roncallischool sloot in 1972 al weer zijn deuren.[2] In 1985 sloot de Mariakerk waarbij beide parochies fuseerden tot de Salvator-Mariaparochie. In 2017 ging deze samen met de parochie in Lewenborg en de parochies in Zuidhorn en Haren. De nieuwe parochie is vernoemd naar Hildegard van Bingen.
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- Lijst van gebouwen in Groningen
- Lijst van gemeentelijke monumenten in Groningen
- Lijst van Groninger kerken
- Lijst van gebouwen in Bossche Schoolstijl
Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]- Nieuwe San Salvatorkerk in Groningen : Ir. Pouderoyen: Het is nog maar een kerk in beginstadium : Wandschilderingen van Lambert Simon, De Tijd, 12 juli 1952, p. 6
- San Salvatorkerk bijna 2 x zo groot geworden, Nieuwsblad van het Noorden, 1 mei 1962, p. 2
- ↑ Ton H.M. van Schaik (1997), Alfrink : een biografie. Amsterdam : Anthos. Met fotokatern. ISBN 90-414-0117-2.
- ↑ KOC Groningen:Roncallischool